Μέσα από τον τομέα της νευροεπιστήμης μαθαίνουμε πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός μας και πώς επεξεργάζεται τις πληροφορίες. Τα ευρήματα της νευροεπιστήμης αναδεικνύουν συνεχώς τα πολλαπλά οφέλη της μουσικής στην εκπαίδευση καθώς η μουσική συμβάλλει στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, στην ενίσχυση των γλωσσικών και γνωστικών λειτουργιών (όπως προσοχή και μνήμη), στη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών.
Ανάπτυξη του εγκεφάλου
Έρευνες αποδεικνύουν ότι οι μουσικοί έχουν περισσότερο ανεπτυγμένες συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου (περισσότεροι νευρώνες στις αισθησιο – κινητικές περιοχές, παρεγκεφαλίδα, αριστερό βρεγματικό λοβό, βασικά γάγγλια, πρόσθιο εγκέφαλο). Τα παιδιά μέσω της μουσικής ενδυναμώνουν το φωνολογικό και ακουστικό τους σύστημα και παρουσιάζουν καλύτερη επεξεργασία κυρίως των ακουστικών αλλά και οπτικών πληροφοριών. Επίσης η μουσική διευκολύνει την επικοινωνία ανάμεσα στις διάφορες περιοχές του εγκεφάλου.
Γλωσσική και γνωστική ανάπτυξη
Σημαντικά είναι τα οφέλη της μουσικής στη ανάπτυξη της γλώσσας και στην ενδυνάμωση των γνωστικών λειτουργιών. Η μουσική είναι ίσως το σημαντικότερο μάθημα για γνωστική ανάπτυξη. Συγκεκριμένα μπορεί να ενισχύσει τη διαδικασία της προσοχής (καλύτερη συγκέντρωση, καλύτερος έλεγχος της προσοχής και ειδικά της επιλεκτικής προσοχής) και τη μνήμη. Έρευνες αποδεικνύουν οτι τα παιδιά τα οποία μαθαίνουν κάποιο μουσικό όργανο και ιδιαίτερα πιάνο παρουσιάζουν καλύτερες σχολικές επιδόσεις στα μαθήματα. Αξίζει να ανάφερουμε οτι υπάρχει σημαντική σύνδεση της μουσικής και των μαθηματικών. Η μουσική και τα μαθηματικά ενεργοποιούν παρόμοιες περιοχές στον εγκέφαλο. Επίσης παρουσιάζεται σημαντική συσχέτιση της μουσικής με την ευφυΐα γενικότερα.
Συναισθηματική ανάπτυξη
Σε συναισθηματικό επίπεδο η μουσική βοηθά στη χαλάρωση, στην ηρεμία, στη διασκέδαση. Μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης (ορμόνη του στρες) κι αυξάνει τα επίπεδα των ορμονών που συνδέονται με τη θετική διάθεση και την ηρεμία (σεροτονίνη).
Κοινωνική ανάπτυξη
Σε κοινωνικό επίπεδο η μουσική συντελεί στην επικοινωνία, στην αντιμετώπιση της ντροπής και των συστολών κατά τις κοινωνικές συναναστροφές και βοηθάει στην ανάπτυξη συναισθηματικών δεσμών.
Παρόλο που η μουσική αποτελεί κομμάτι της κουλτούρας μας και η νευροεπιστήμη τονίζει τα πολλαπλά οφέλη της μουσικής στην εκπαίδευση, δυστυχώς το σχολικό αναλυτικό πρόγραμμα υποβαθμίζει το μάθημα της μουσικής αγωγής.
Σκοπός μας δεν είναι να πιέσουμε τα παιδιά για εκμάθηση μουσικής. Κάτι τέτοιο θα είχε αντίθετα αποτελέσματα! Ούτε βέβαια θα γίνουν όλα τα παιδιά μουσικοί! Προτείνουμε την ένταξη της μουσικής στη ζωή των παιδιών με δημιουργικό τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη τα ενδιαφέροντα και τις προτιμήσεις τους για να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο τα σημαντικά οφέλη που έχουν οι τέχνες στην εκπαίδευση.
Γεωργίου, Ν. (2020). Η Νευροεπιστήμη στην Εκπαίδευση. Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.
*Το Παιδικό Εργαστήρι της Ελισσάβετ Διδασκάλου βρίσκεται επί της οδού Ελ. Βενιζέλου 23 (4ος όροφος), στο Σιδηρόκαστρο.
Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2323111482 & 6907330003.
Επισκεφθείτε τη σελίδα της Ελ. Διδασκάλου πατώντας εδώ.