Της Ηρώς Σάββιακλη*
Μην ξεχάσεις, μαμά, να μου φωνάξεις. Μην ξεχάσεις, μαμά, να μου επιβληθείς με τις φωνές σου. Έτσι, μόνο, μου μαθαίνεις πως τα ουρλιαχτά και οι φωνές είναι το μέσο για να μου επιβληθούν οι άλλοι και να επιβληθώ και εγώ σε αυτούς. Μην ξεχάσει, μαμά, να με χτυπήσεις γιατί «Αλλιώς, δεν καταλαβαίνεις εσύ». Έτσι, μόνο, θα καταλάβω, μάλλον. Να δεις που έτσι θα μάθω πως η βία έχει αποτελέσματα, πως όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει ράβδος, πως μπορώ να γίνομαι, και εγώ, βίαιος και επιθετικός, εφόσον οι επιθυμίες μου δεν ικανοποιούνται. Τι καλύτερος τρόπος να απενοχοποιήσω την βία στο μυαλό μου; Μην ξεχάσεις, μαμά, να με τιμωρήσεις. Μην ξεχάσεις να με κλείσεις για ώρες στο σκοτεινό μου δωμάτιο για να «σκεφτείς τι έκανες!». Μόνο έτσι θα με διδάξεις πως τα λάθη πληρώνονται και δεν διορθώνονται. Μόνο έτσι θα μου αποστερήσεις την έννοια της ελευθερίας μου, μόνο έτσι θα πλάσεις ένα παιδί στερημένο, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα σου. Μην ξεχάσεις, μαμά, και σήμερα να με συγκρίνεις. Μην ξεχάσεις να μου υπενθυμίσεις πόσο καλύτερος είναι ο Γιώργος στα Μαθηματικά και η Μαρία στην Γλώσσα. Μόνο έτσι θα διδαχθώ τον ανταγωνισμό, την σημασία του να παλεύω για να προσπεράσω τους άλλους, γιατί εσύ το θέλεις και όχι εγώ.
Μην ξεχάσεις, μαμά, να απαιτήσεις και άλλα και άλλα από εμένα, να μου θυμίζεις διαρκώς τι θέλω να γίνω, για ποιους στόχους σου παλεύω. Μόνο έτσι θα γίνω το παιδί που μεγαλώνει με τα απωθημένα των γονιών του. μην ξεχάσεις, μαμά, να μου πεις να φιλήσω την θεία, τον θείο, την γιαγιά και την φίλη σου. Μόνο έτσι θα μάθω πως το σώμα μου δεν ανήκει σε εμένα, αλλά σε όλους τους άλλους εκτός από εμένα. Μόνο έτσι θα μάθω ότι οποιοδήποτε άγγιγμα και χάδι από άλλον- είτε το θέλω είτε όχι- είναι ‘αθώο’. Το σώμα μου, άλλωστε, ανήκει στους άλλους, σωστά; Και όταν δεχθώ αυτό το άγγιγμα και το φιλί, μην ξεχάσεις να με επιβραβεύσεις και να μου πεις « Μπράβο! Τι καλό παιδί που είσαι!». Μόνο έτσι θα μου μάθεις πως τα παιδιά χωρίζονται στα ‘καλά’ και τα ‘κακά’ και πως εγώ θα είμαι για πάντα ‘καλό παιδί’ αρκεί να κάνω όσα μου επιβάλλεις και όσα επιτάσσουν οι καλοί τρόποι διαγωγής της κοινωνίας. Και αφού το σώμα μου δεν μου ανήκει, μην ξεχάσεις, μαμά, να μου πεις « Δώσε το παιχνίδι σου στον αδερφό σου γιατί είναι μικρός και κλαίει». Μόνο έτσι θα μάθω πως, πέρα από το σώμα μου, δεν μου ανήκουν και τα αντικείμενά μου, πως το παιχνίδι μου μπορεί να διακοπεί ανά πάσα στιγμή από τον καθένα και πως εγώ μπορώ να διακόψω το παιχνίδι και την εργασία των άλλων.
Μην ξεχάσεις, μαμά, όταν μετά από όλα αυτά κάποιος με κακοχαρακτηρίσει να αναρωτηθείς « Τι λάθος έκανα με αυτό το παιδί;». μόνο έτσι θα μειώσεις την αυτοεικόνα μου, μόνο έτσι θα ρίξεις το βάρος των ευθυνών σε εμένα. Μόνο έτσι θα με γεμίσεις τύψεις. Μόνο έτσι θα σου ζητήσω «συγγνώμη» και θα σου πω «σ’ αγαπώ». Μόνο έτσι θα υποσχεθώ να γίνω το καλό παιδί που ονειρεύτηκες να είμαι. Μόνο έτσι θα διαβάζω παραπάνω για να γίνω ο γιατρός που δεν έγινες, μόνο έτσι θα ‘μοιράζομαι’ τα πράγματά μου, μόνο έτσι θα ξεπεράσω το6υς συμμαθητές μου, μόνο έτσι θα μάθω την βία, την απειλή, την αυτοτιμωρία. Μην ξεχάσεις, μαμά, πως αυτό που γίνομαι είναι αυτό που πλάθεις καθημερινά. Συγγνώμη που αποτυγχάνω να σου μοιάσω. Μην ξεχάσεις, μαμά, μια μέρα θα είμαι εσύ και, τότε, μην ξεχάσεις, μαμά, να με αγκαλιάσεις, να με φιλήσεις στοργικά και να μου πεις και εσύ πόσο με αγαπάς. Γιατί, μαμά, αυτό ξεχνάς να μου το λες.
Συχνά, υιοθετούμε αρνητικές συμπεριφορές απέναντι στα παιδιά μας. Ίσως νιώθουμε πως έτσι θα τα αναθρέψουμε σωστά. Ίσως, πάλι, η καθημερινότητα με ένα παιδί να μας κουράζει, να μας φθείρει και να θολώνει την κρίση μας. Ας προσπαθήσουμε, όμως, να μην ξεχνάμε πως το «εμείς» που βιώνουν σήμερα τα παιδιά μας είναι το «εγώ» που θα γίνουν αύριο.
*Επιστήμονας Αγωγής και Εκπαίδευσης Προσχολικής και Πρωτοσχολικής Ηλικίας και Ειδική Παιδαγωγός με Ειδίκευση στην Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και τη Σχολική Ψυχολογία.
