Της Πόπης Χαριτωνίδου- Γαρούφα
Συγγραφέας- Αρχαιολόγος- Ιστορικός τέχνης
Το λογότυπο του Μετρό Θεσσαλονίκης συνιστά μια προσπάθεια σύνδεσης της βυζαντινής πολιτιστικής κληρονομιάς με τον σύγχρονο σχεδιασμό, αξιοποιώντας τη συμβολική δύναμη της γραφής και της καλλιγραφίας. Η καμπυλότητα της μορφής του γράμματος στο λογότυπο παραπέμπει στις καλλιτεχνικές τάσεις της βυζαντινής γραφής, όπου τα γράμματα χαρακτηρίζονταν από ρευστές και οργανικές γραμμές. Ωστόσο, σύμφωνα με τη βυζαντινή παλαιογραφία, η συγκεκριμένη μορφή παραπέμπει περισσότερο στο μικρό γράμμα «ν» παρά στο «μ».
Η μικρογράμματη βυζαντινή γραφή, ιδιαίτερα εμφανής από τον 9ο αιώνα και έπειτα, χρησιμοποίησε το «ν» με μια χαρακτηριστική καμπυλότητα που θυμίζει τη μορφή του συμβόλου στο λογότυπο. Το μικρό «μ» στην παλαιογραφία συνήθως είχε πιο σύνθετη δομή, με κάθετα ή οξυκόρυφα χαρακτηριστικά, διακριτά από το λιτό και ρέον σχέδιο του «ν». Επομένως, το λογότυπο φαίνεται να επηρεάζεται εικαστικά από τη μορφή του «ν», παρόλο που οι σχεδιαστές του το ερμηνεύουν και το παρουσιάζουν ως ένα στιλιζαρισμένο «μ».
Η επιλογή αυτής της μορφής πιθανότατα βασίστηκε στη διττή δυνατότητά της να παραπέμπει ταυτόχρονα στη βυζαντινή παράδοση και στη σύγχρονη αισθητική. Μέσα από τη συγκεκριμένη σχεδιαστική απόφαση, το λογότυπο επιδιώκει να γεφυρώσει το παρελθόν και το παρόν, ενώ προβάλλει έναν συμβολισμό ενότητας, διαχρονικότητας και καινοτομίας.
Εν κατακλείδι, το λογότυπο λειτουργεί ως πολιτισμικός φορέας, αντλώντας στοιχεία από τη βυζαντινή γραφική παράδοση, αλλά διασκευάζοντάς τα για να εξυπηρετήσει μια σύγχρονη οπτική ταυτότητα. Αν και η μορφή του σχετίζεται πιο άμεσα με το βυζαντινό μικρό «ν», το σχέδιο κατορθώνει να συνδυάσει την ιστορική αναφορά με τη δημιουργική ελευθερία, αποτυπώνοντας την πολυδιάστατη ταυτότητα της Θεσσαλονίκης και το όραμα του Μετρό της.
