Της Πόπης Χαριτωνίδου Γαρούφα
Συγγραφέας- Αρχαιολόγος- Ιστορικός τέχνης
Αξιότιμοι κύριοι, υπεύθυνοι για τις αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή και το περιβάλλον μας
Η Αμφίπολη, μια περιοχή με πλούσια ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά, αντιμετωπίζει ένα σοβαρό περιβαλλοντικό και υγειονομικό πρόβλημα. Ένα εργοστάσιο επεξεργασίας ελαιοπυρήνα, που λειτουργεί σε απόσταση αναπνοής από κατοικημένες περιοχές και αρχαιολογικά μνημεία, απειλεί τόσο την ποιότητα ζωής των κατοίκων όσο και την προστασία των μνημείων μας. Αναρωτιόμαστε πώς είναι δυνατόν να εγκρίνονται τέτοιες δραστηριότητες, αγνοώντας τη νομοθεσία, την ηθική και τις ανάγκες του ανθρώπου…».
Φανταστείτε έναν κάτοικο της Αμφίπολης, ακόμη και της Μεσολακκιάς που ζει δίπλα σε αυτό το εργοστάσιο. Ξυπνά το πρωί, ανοίγει το παράθυρό του και, αντί να αναπνεύσει καθαρό αέρα, αντικρίζει καπνό και μυρωδιά που κάνει την ατμόσφαιρα αποπνικτική. Πώς να απολαύσει τη ζωή του σε ένα χωριό που, θεωρητικά, θα έπρεπε να προσφέρει ηρεμία και επαφή με τη φύση;
Οι μέρες που φυσάει νοτιάς μπορεί να είναι μια “ανακούφιση” για μερικούς, αλλά για άλλους που βρίσκονται στην αντίθετη κατεύθυνση, η κατάσταση επιδεινώνεται. Είναι απλά ζήτημα τύχης πού θα καταλήξει ο καπνός. Όμως, δεν είναι δυνατόν η ποιότητα της ζωής των ανθρώπων να εξαρτάται από τον άνεμο. Αυτή η εικόνα είναι μια καθημερινότητα που φέρνει αγανάκτηση, θυμό και την αίσθηση ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για αυτούς.
Όταν το εργοστάσιο εγκαταστάθηκε στην περιοχή μας, οι κάτοικοι της Μεσολακκιάς και της Αμφίπολης αντέδρασαν έντονα, εκφράζοντας τους φόβους τους για τις συνέπειες που θα είχε στη ζωή και στο περιβάλλον τους. Δυστυχώς, οι φωνές τους δεν εισακούστηκαν, και σήμερα βιώνουμε ακριβώς τους εφιάλτες που είχαν προβλέψει.
Το εργοστάσιο βρίσκεται μόλις 300 μέτρα από τον ιστορικό Πύργο του Μαρμαρίου και μόλις 200 μέτρα από την αρχαία γέφυρα της περιοχής. Αντίστοιχα, η απόσταση από τις κατοικημένες περιοχές της Αμφίπολης και της Μεσολακκιάς είναι τόσο μικρή, που οι επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων είναι πλέον αδιαμφισβήτητες.
Η λειτουργία του εργοστασίου επεξεργασίας ελαιοπυρήνα, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από κατοικημένες περιοχές και αρχαιολογικούς χώρους, προκαλεί σοβαρά περιβαλλοντικά και υγειονομικά προβλήματα. Ο καπνός που απελευθερώνεται στον αέρα δεν είναι μόνο αισθητικά ενοχλητικός· είναι επικίνδυνος. Οι πολίτες της Μεσολακκιάς, της Αμφίπολης και των γύρω περιοχών βιώνουν καθημερινά μια αποπνικτική ατμόσφαιρα, ειδικά όταν οι καιρικές συνθήκες δεν ευνοούν τη διάχυση των ρύπων.
Δεν είναι όμως μόνο η υγεία των κατοίκων που τίθεται σε κίνδυνο. Τα αρχαιολογικά μνημεία, όπως ο πύργος του Μαρμαρίου και η αρχαία γέφυρα, βρίσκονται σε άμεση εγγύτητα με το εργοστάσιο. Ο καπνός και οι χημικές ουσίες που εκλύονται, διαβρώνουν τις δομές αυτών των μνημείων, απειλώντας την ανθεκτικότητά τους μέσα στον χρόνο. Εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, θα είναι η δική σας αδράνεια που θα μείνει στην ιστορία ως υπεύθυνη για την καταστροφή μιας από τις πιο σημαντικές κληρονομιές της χώρας μας.
Σύμφωνα με τον Ν.3028/2002 «Για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς», απαγορεύεται οποιαδήποτε δραστηριότητα που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο αρχαία μνημεία ή να αλλοιώσει το περιβάλλον τους. Η ύπαρξη ενός εργοστασίου τόσο κοντά
συνιστά σοβαρή παραβίαση αυτού του νόμου.
Η εγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων κοντά σε κατοικημένες περιοχές ελέγχεται από τις διατάξεις περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης και σχετικών υγειονομικών κανονισμών. Η απόσταση των 300 μέτρων από την κατοικημένη περιοχή είναι εξαιρετικά μικρή και παραβιάζει τα υγειονομικά όρια.
Αναρωτιόμαστε:
Με ποια κριτήρια δόθηκε η άδεια λειτουργίας ενός τέτοιου εργοστασίου σε τόσο κοντινή απόσταση από κατοικημένες περιοχές και αρχαιολογικούς χώρους;
Πώς επιτρέπεται η καθημερινή υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και της δημόσιας υγείας;
Ποιος είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή των νόμων που προστατεύουν το περιβάλλον και τα αρχαία μνημεία;
Ποια μέτρα έχουν ληφθεί από την περιφέρεια, τον δήμο ή τους αρμόδιους φορείς για την παρακολούθηση και τη μείωση της ρύπανσης;
Απαιτούμε:
Άμεση και διαφανή διερεύνηση της κατάστασης. Να δημοσιοποιηθούν τα αποτελέσματα των ελέγχων εκπομπών του εργοστασίου και να διασφαλιστεί ότι λειτουργεί σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Αναστολή της λειτουργίας του εργοστασίου, εάν αποδειχθεί ότι οι ρύποι υπερβαίνουν τα επιτρεπτά όρια.
Μεταφορά της μονάδας σε περιοχή κατάλληλη για βιομηχανική δραστηριότητα, μακριά από κατοικίες και αρχαιολογικούς χώρους.
Συγκεκριμένο σχέδιο προστασίας της υγείας των κατοίκων και των μνημείων της περιοχής.
Ταυτόχρονα, απαιτούμε να αποδοθούν ευθύνες στους αρμόδιους φορείς για την αδιαφορία και την παραβίαση των δικαιωμάτων των πολιτών και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η αποδοχή της ευθύνης για τις ελλιπείς ή λανθασμένες αποφάσεις που επέτρεψαν τη λειτουργία του εργοστασίου σε τέτοια κοντινή απόσταση από κατοικημένες περιοχές και αρχαιολογικούς χώρους, καθώς και η αμέλεια να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας, πρέπει να αποσαφηνιστεί από τη διοίκηση σε όλα τα επίπεδα – από τον πρόεδρο της κοινότητας, τον δήμαρχο και την περιφέρεια.
Η απραξία και η έλλειψη άμεσης αντίδρασης από τις πολιτικές αρχές οδηγούν σε επικίνδυνες καταστάσεις για την υγεία των κατοίκων και την προστασία των μνημείων. Η ευθύνη για αυτή την αδιαφορία δεν μπορεί να αποδοθεί σε άλλους, παρά μόνον στους υπεύθυνους που καλούνται να υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και την ευημερία της κοινωνίας.
Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα να ζει σε ένα καθαρό και ασφαλές περιβάλλον. Κάθε μνημείο έχει το δικαίωμα να προστατεύεται από τη φθορά και την αδιαφορία. Η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε στην Αμφίπολη δεν είναι απλώς αποτέλεσμα ατυχίας. Είναι το αποτέλεσμα αποφάσεων που ελήφθησαν χωρίς διαφάνεια και χωρίς σεβασμό για τον άνθρωπο και την κληρονομιά του.
Σας καλούμε να αναλάβετε τις ευθύνες σας και να αποδείξετε ότι η προστασία των πολιτών, του περιβάλλοντος και της ιστορίας μας παραμένει προτεραιότητα για τους φορείς που εσείς εκπροσωπείτε.
