Το έθιμο της γυναικοκρατίας, αναβίωσε και φέτος στη Μονοκκλησιά, του Δήμου Σερρών.
Το έθιμο το έφεραν οι Θρακιώτες πρόσφυγες και αποτελεί μια μακρινή ανάκλαση του μητριαρχικού πνεύματος της πρωτόγονης εποχής που ήταν έκδηλο στη θρησκεία των Μικρασιατών της προϊστορικής εποχής.
Το έθιμο είναι γνωστό και ως «γυναικοκρατία». Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια ημέρα αφιερωμένη στη μπάμπω (την πιο ηλικιωμένη γυναίκα).
Οι γυναίκες που βοηθήθηκαν από τις υπηρεσίες της μπάμπως, θέλοντας να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη και την αγάπη τους, την ραντίζουν με βρεγμένο βασιλικό και της δίνουν δώρα, που είχαν συγκεντρώσει. Ύστερα την τοποθετούν πάνω σε ένα αμάξι, κατάλληλα στολισμένο και τη γυρίζουν στους δρόμους του χωριού.
Ο χορός του εθίμου ξεκινά από αυτό ακριβώς το σημείο. Δηλαδή, κατά την περιφορά της μπάμπως, οι παντρεμένες γυναίκες ακολουθούν αυτή την πομπή χορεύοντας στο ρυθμό της παραδοσιακής γκάιντας.
Το γλέντι ανάβει και μεταφέρεται στην κεντρική πλατεία χωριού, μπροστά στο οίκημα των αμαζόνων.
Οι χοροί που κυριαρχούν στο γλέντι αυτό είναι κυρίως οι θρακιώτικοι, όπως ο «ζουναράδικος» («κουσάκ χαβασί») και η «μπαϊτούσκα», ενώ ακολουθούν ο συρτός και ο και ο καρσιλαμάς. Οι χοροί αυτοί χορεύονται μόνο από γυναίκες, ειδικά την ημέρα αυτή, και σε περίπτωση που «τολμούσε» άνδρας να πάρει μέρος στο γλέντι, καταβρεχόταν με νερό από τις γυναίκες.
Τις απογευματινές ώρες και μέχρι τα ξημερώματα της επομένης, το γλέντι και ο χορός μεταφέρονται μέσα στο οίκημα των αμαζόνων, μακριά από κάθε αδιάκριτο μάτι ή παρουσία των ανδρών. Εκεί οι χοροί συνεχίζονται σε ένα ξέφρενο ρυθμό, συνοδευόμενοι από ελευθερόστομα τραγούδια και αστεία.
