Η Νιγρίτα είναι κωμόπολη και έδρα του Δήμου Βισαλτίας στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών.
Η πόλη της Νιγρίτας προήλθε από την ένωση των οικισμών Νιγρίτας και Σούρπας που αναπτύσσονταν δεξιά και αριστερά του ποταμού Χρυσορρόη.
Σχετικά με την προέλευση του ονόματός της, υπάρχουν πολλές εκδοχές, άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο ετυμολογικά τεκμηριωμένες.
Κατά μία από αυτές τις εκδοχές, η λέξη Νιγρίτα προέρχεται από τη φράση «Νέοι Αγροί», και σηματοδοτεί την έγερση της πόλης στη συγκεκριμένη προσβάσιμη σε εύφορα και πεδινά εδάφη θέση, από πληθυσμούς της ορεινής Παλαιοχωρούδας. Έτσι, οι πρώην κάτοικοι της Παλαιοχωρούδας, επέλεξαν την ονομασία «Νέοι Αγροί» για να διαχωρίσουν την περιοχή από τους παλαιούς αγρούς της ορεινής τους καταγωγής. Θεωρητικά, με το πέρασμα του χρόνου η φράση φθάρθηκε, καταλήγοντας να συνενωθεί στο «Νιγρίτα».
Κατά μια άλλη εκδοχή, η ονομασία της πόλης προήλθε από τους κατοίκους της Βέργης, οι οποίοι ονομάστηκαν Νεοβεργίται κατά την εγκατάστασή τους στην περιοχή, και σταδιακά φθάρθηκε το όνομά τους σε Νιγριτινοί.
Τρίτη εκδοχή παρουσιάζει το όνομα της Νιγρίτας να προέρχεται από την τουρκική φράση «Νέγρι-ταγ» (=κάμπυλο βουνό) ή από τη φράση «Ιγρίτ-ας» (=βουνό με λοξή-κυρτή πέτρα).
Τέλος, η ευρύτερα αποδεκτή εκδοχή αναφέρει ότι το όνομα της πόλης ήταν αρχικά Υγρίτα, λέξη η οποία κάνει μνεία στην υγρασία που υπήρχε στην πόλη εξαιτίας των πλημμυρών του Στρυμόνα, και στη συνέχεια μετατράπηκε σε Ιγρίτα. Με αυτό το όνομα είναι καταγεγραμμένη στα χρυσόβουλα των βυζαντινών αυτοκρατόρων, αλλά και στον Κώδικα Ιεράς Μητροπόλεως Σερρών.
Σύμφωνα με το el.wikipedia.org, για την προέλευση του ονόματος της κωμόπολης υπάρχουν διάφορες εξηγήσεις. Σε παλαιά κείμενα η Νιγρίτα αναφέρεται ως Ιγρίτα και ως Νεγρίτα. Το σημερινό όνομα της Νιγρίτας προέκυψε από το Ιγρίτα, σύμφωνα με το σχήμα: την Ιγρίτα > τη Νιγρίτα > Νιγρίτα. Κατά ανάλογο σχήμα πρέπει η αφετηρία του ονόματος Νεγρίτα να ήταν Εγρίτα, πλην όμως αυτό δεν επικράτησε. Οι αφετηρίες του ονόματος Ιγρίτα και Εγρίτα οδηγούν στις ταυτόσημες τουρκικές λέξεις, eğri, iğri που σημαίνουν μεταξύ άλλων «επικλινής», «πλάγιος».
Η θέση της Νιγρίτας, χωρίς την Σούρπα, στους πρόποδες του βουνού δικαιολογεί το συσχετισμό. Οι συλλαβές -de, -da, -ta, -te ως δεύτερα συνθετικά στην τούρκικη γλώσσα μπαίνουν στην θέση προθέσεων που προσδιορίζουν τόπο, εις, επί, παρά, μέσα, κλπ. Κατά συνέπεια τα egri-ta ή igri-ta σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνουν «στον επικλινή τόπο».
