Του Γεώργιου Χαραλαμπίδη
Μηχανικός περιβάλλοντος και αντιρρύπανσης
Οι πρόσφατες εξελίξεις γύρω από τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν έχουν αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον του κοινού για την ασφάλεια και την παρακολούθηση των επιπέδων ραδιενέργειας. Στην Ελλάδα, ο αρμόδιος φορέας για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της ραδιενέργειας στο περιβάλλον είναι η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ). Μέσω ενός προηγμένου τηλεμετρικού δικτύου, η χώρα διασφαλίζει την συνεχή παρακολούθηση, με τον νομό Σερρών να αποτελεί ένα κομβικό σημείο σε αυτό το δίκτυο.
Οι Σέρρες στο Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης Ραδιενέργειας
Ο νομός Σερρών δεν είναι απλώς ένας παρατηρητής, αλλά ενεργό μέρος του τηλεμετρικού δικτύου της ΕΕΑΕ, το οποίο αποτελείται από δύο βασικά υποσυστήματα:
1. Δίκτυο μέτρησης της διάχυτης ολικής-γ ακτινοβολίας στον αέρα: Ένας από τους 24 σταθμούς που είναι γεωγραφικά κατανεμημένοι σε όλη την επικράτεια βρίσκεται στον νομό Σερρών. Αυτός ο σταθμός καταγράφει συνεχώς τον ρυθμό της ολικής-γ ακτινοβολίας. Σε περίπτωση υπέρβασης προκαθορισμένων τιμών, ενεργοποιείται αυτόματα συναγερμός, διασφαλίζοντας την άμεση ενημέρωση. Οι μετρήσεις μεταφέρονται αδιάκοπα στον κεντρικό σταθμό διαχείρισης, όπου καταχωρούνται σε βάση δεδομένων.
2. Δίκτυο μέτρησης ραδιενέργειας στα αιωρούμενα μικροσωματίδια (αεροζόλ) της ατμόσφαιρας: Εδώ ο ρόλος των Σερρών είναι ακόμα πιο κεντρικός. Ο νομός αποτελεί έναν από τους τρεις μόνο σταθμούς (μαζί με την Αλεξανδρούπολη και την Πτολεμαΐδα) που είναι εγκατεστημένοι στη Βόρεια Ελλάδα για την εξειδικευμένη μέτρηση ραδιενέργειας στα αεροζόλ. Εδώ πραγματοποιούνται λεπτομερείς αναλύσεις για:
Φυσική α-ακτινοβολία
Τεχνητή α-ακτινοβολία
Φυσική β-ακτινοβολία
Τεχνητή β-ακτινοβολία
Γ-φασματοσκοπία, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τον εντοπισμό τεχνητών ισοτόπων (π.χ. Καίσιο-137 (Cs-137), Ιώδιο-131 (I-131)), τα οποία θα μπορούσαν να υποδείξουν πυρηνική δραστηριότητα.
Δεδομένα σε πραγματικό χρόνο και πλήρης διαφάνεια
Η λειτουργία και των δύο σταθμών στις Σέρρες είναι συνεχής, 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο. Οι μετρήσεις ολοκληρώνονται κάθε 30 λεπτά και καταχωρούνται άμεσα στη βάση δεδομένων του κεντρικού δικτύου. Η ΕΕΑΕ δημοσιεύει τις μέσες ημερήσιες τιμές στον επίσημο διαδικτυακό της τόπο, προσβάσιμες σε όλους τους πολίτες, ενώ παράλληλα τα δεδομένα διαμοιράζονται και στο Ευρωπαϊκό δίκτυο EURDEP (European Radiological Data Exchange Platform), ενισχύοντας τη διαφάνεια και την ευρωπαϊκή συνεργασία.
Τα τρέχοντα επίπεδα ραδιενέργειας στις Σέρρες
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι, παρά τις διεθνείς ανησυχίες, τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία για τη μέτρηση της ολικής-γ ακτινοβολίας στον αέρα στον σταθμό των Σερρών δείχνουν φυσιολογικά επίπεδα υποβάθρου. Για παράδειγμα, οι μετρήσεις από τις 20 έως τις 27 Ιουλίου 2025 κυμαίνονται μεταξύ 52.54 και 63.66 nSv/h. Αυτές οι τιμές είναι απολύτως χαρακτηριστικές της φυσικής ραδιενέργειας που υπάρχει πάντα στο περιβάλλον μας και δεν προκαλούν καμία απολύτως ανησυχία για την υγεία του πληθυσμού.
Ο νομός Σερρών, μέσα από την ενεργή συμμετοχή του στο εθνικό και ευρωπαϊκό δίκτυο παρακολούθησης, διασφαλίζει ότι οι κάτοικοί του ζουν σε ένα περιβάλλον που ελέγχεται διαρκώς για τα επίπεδα ραδιενέργειας, παρέχοντας ηρεμία και ασφάλεια. Για περισσότερες πληροφορίες και λεπτομερή στοιχεία, μπορείτε να επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα της [Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας](http://www.eeae.gr/).
