Του Γιώργου Δαμιανίδη
Είκοσι πέντε χρόνια, τρεις γενιές: Η μάρκα με τα τέσσερα δακτυλίδια έγραψε ιστορία στο design με το Audi TT. Από το ντεμπούτο του το 1998, αυτό το σπορ αυτοκίνητο άγγιξε μία ευαίσθητη χορδή των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο χάρη στην οδηγική απόλαυση που υπόσχεται στους οδηγούς και την ξεκάθαρη σχεδιαστική φιλοσοφία του. Το «Auto Europe» το ανέδειξε ως το καλύτερο νέο αυτοκίνητο της χρονιάς το 1999.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, το Audi A8 από την luxury κατηγορία ανέβασε την Audi σε υψηλότερο επίπεδο και αυτό σταδιακά οδήγησε στη μετονομασία της γκάμας: Το Audi 80 έγινε Audi A4 και το Audi 100 μετονομάστηκε σε Audi A6. Το A4, που παρουσιάστηκε το 1994, ήταν το πρώτο μοντέλο που ενσωματώνει τη νέα σχεδιαστική ταυτότητα της μάρκας. Ακολούθησε το premium compact A3, που κυκλοφόρησε το 1996, και η δεύτερη γενιά του A6, το 1997. Στο διάστημα της σχεδιαστικής εξέλιξης, ο Αμερικανός σχεδιαστής Freeman Thomas, υπό τον τότε Επικεφαλής Σχεδιασμού Peter Schreyer, δημιούργησε ένα γνήσιο σπορ αυτοκίνητο, το Audi TT Coupé. Η Audi παρουσίασε τη σχεδιαστική μελέτη σε ένα ενθουσιώδες κοινό στη Διεθνή Έκθεση Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης (ΙΑΑ), τον Σεπτέμβριο του 1995. Το όνομα “TT” του μοντέλου, θυμίζει το θρυλικό Tourist Trophy στο Isle of Man, ένα από τα παλαιότερα γεγονότα μηχανοκίνητου αθλητισμού στον κόσμο, στο οποίο η NSU και η DKW είχαν γιορτάσει μεγάλες επιτυχίες με τις μοτοσυκλέτες τους. Το όνομα “TT” θυμίζει επίσης το σπορ NSU TT της δεκαετίας του 1960. Η σκόπιμη απομάκρυνση του Audi TT Coupé από τη συνηθισμένη ονοματολογία Audi υπογράμμισε την πλήρη καινοτομία του μοντέλου.
Torsten Wenzel, σχεδιαστής: “Στο Audi TT, τα πάντα έχουν μια σαφή λειτουργία”
Τον Δεκέμβριο του 1995, δόθηκε το πράσινο φως για μαζική παραγωγή του Audi TT Coupé. Ο Torsten Wenzel, ο σχεδιαστής του εξωτερικού design της Audi που είχε ενεργό ρόλο στο να περάσει το μοντέλο στη γραμμή παραγωγής, θυμάται: «Για εμάς, ο μεγαλύτερος έπαινος ήταν όταν ο ειδικός Τύπος παρατήρησε με ιδιαίτερη ευχαρίστηση ότι δεν είχαν αλλάξει πολλά από το πρωτότυπο μοντέλο παραγωγής, αν και, φυσικά, έπρεπε να προσαρμόσουμε πολλές λεπτομέρειες λόγω των τεχνικών προδιαγραφών για το μοντέλο παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των αναλογιών». Το πιο αξιοσημείωτο ήταν η ενσωμάτωση ενός πίσω πλαϊνού παραθύρου, το οποίο επιμήκυνε το προφίλ του αυτοκινήτου και αύξησε τη σπορ δυναμική του. Για τον Wenzel, το Audi TT παραμένει «ένα γλυπτό που μπορείς να οδηγήσεις, με επιφάνειες και γραμμές κορυφαίας ποιότητας» και συμπλήρωσε λέγοντας ότι, «το σμιλευμένο αμάξωμα του TT και το μπροστινό άκρο του χωρίς τους παραδοσιακούς προβόλους του προφυλακτήρα, τονίζουν τη σαφή μορφή του.
Ένα άλλο σχεδιαστικό στοιχείο που συμβάλλει στην αδιαμφισβήτητη σιλουέτα του Audi TT Coupé είναι ο κύκλος – «το τέλειο σχήμα», όπως τον περιγράφει ο Wenzel. Πολλά κυκλικά στοιχεία ενέπνευσαν την εξωτερική και εσωτερική σχεδίαση του σπορ αυτοκινήτου. Με έμπνευση από το κίνημα Bauhaus, κάθε γραμμή στο TT έχει ένα σκοπό, κάθε σχήμα μια λειτουργία. «Στην Audi Design, ακολουθούμε πάντα τη φιλοσοφία του «less is more». Η ανάδειξη του μοναδικού χαρακτήρα του Audi TT Coupé με την έμφαση στα απολύτως απαραίτητα, ήταν ένα δύσκολο και ιδιαίτερο εγχείρημα για εμάς τους σχεδιαστές».
Δύο επέτειοι σε έναν χρόνο: Η Audi Hungaria γιορτάζει δίπλα στο Audi TT
Η γραμμή παραγωγής του TT Coupé ξεκίνησε το 1998. Ένα χρόνο αργότερα, η Audi παρουσίασε το TT Roadster. Όπως το πρωτότυπο και το Audi A3 που κυκλοφόρησε το 1996, το σπορ αυτοκίνητο βασίστηκε στην εγκάρσια πλατφόρμα του VW Golf IV. Από την αρχή, το TT κατασκευάστηκε από την Audi Hungaria Motor Kft. στην Ουγγαρία. Τα βαμμένα αμαξώματα ΤΤ μεταφέρονταν κατά τη διάρκεια της νύχτας σιδηροδρομικώς από το Ingolstadt στο Győr, όπου ακολουθούσε η τελική συναρμολόγηση. Αυτή η μέθοδος δι-εργοστασιακής παραγωγής μεταξύ Ingolstadt και Győr ήταν μοναδική στην αυτοκινητοβιομηχανία εκείνη την εποχή. Η Audi Hungaria, μια εξ ολοκλήρου θυγατρική της AUDI AG, γιορτάζει επίσης την 30ή επέτειό της το 2023. Με ίδρυση τον Φεβρουάριο του 1993, αρχικά μόνο ως εργοστάσιο κατασκευής κινητήρων, η Audi Hungaria ανέλαβε τη συναρμολόγηση του Audi TT το 1998, σε συνεργασία με το εργοστάσιο του Ingolstadt. Το 2013, η ουγγρική εταιρεία εξελίχθηκε σε ένα πλήρους μορφής εργοστάσιο αυτοκινήτων. Από την ίδρυσή της, η Audi Hungaria έχει κατασκευάσει περισσότερους από 43 εκατομμύρια κινητήρες και σχεδόν δύο εκατομμύρια οχήματα.
Η γκάμα των κινητήρων στο Audi TT πρώτης γενιάς ήταν ευρεία και φυσικά πάντα σπορ. Το TT πρώτης γενιάς, για παράδειγμα, διέθετε τετρακύλινδρους turbo κινητήρες με ισχύ από 150 έως 225 PS και έναν κινητήρα V6 με 250 PS. Στην κορυφή της γκάμας κινητήρων ήταν ο τετρακύλινδρος στο Audi TT quattro Sport, ο οποίος έφτανε τους 240 ίππους και 1.168 πωλήσεις. Οι πελάτες του πρώτης γενιάς TT είχαν πολλές επιλογές όσον αφορά την επιλογή ειδικού εξοπλισμού. Εκτός από τα αποκλειστικά χρώματα όπως το Papaya Orange ή το Nogaro Blue, οι πελάτες θα μπορούσαν να εξοπλίσουν το TT με εργοστασιακά τοποθετημένα ειδικά αξεσουάρ. Για παράδειγμα, η σχεδίαση «γάντι του μπέιζμπολ» για τα δερμάτινα καθίσματα του Audi TT Roadster, που αρχικά έλκυε τα βλέμματα στο πρωτότυπο μοντέλο, πέρασε στη γραμμή παραγωγής. Σε οκτώ χρόνια παραγωγής, κατασκευάστηκαν 178.765 Audi TT Coupé πρώτης γενιάς (Type 8N) μέχρι τα μέσα του 2006. Ακριβώς 90.733 Audi TT Roadster κατασκευάστηκαν μεταξύ 1999 και 2006.
Στη δεύτερη γενιά η γκάμα του TT διευρύνεται για να συμπεριλάβει εκδόσεις RS
Στις δύο επόμενες γενιές, οι σχεδιαστές τήρησαν τη σημασία που έδιναν στα απολύτως απαραίτητα ως κυρίαρχη σχεδιαστική αρχή, η οποία γίνεται εμφανής, για παράδειγμα, στον μινιμαλιστικό σχεδιασμό του εξωτερικού και του κομψού, προσανατολισμένου στον οδηγό, εσωτερικού. Το στρογγυλό σχήμα και τα κυκλικά μοτίβα παρέμειναν τυπικά χαρακτηριστικά του μοντέλου και ήταν συνδετικά στοιχεία ανάμεσα στο εξωτερικό και το εσωτερικό design. Για παράδειγμα, στην αλουμινένια τάπα του ρεζερβουάρ καυσίμου, τους στρογγυλούς αεραγωγούς, το δαχτυλίδι στη βάση του μοχλού αλλαγής ταχυτήτων και τον χαρακτηριστικό λεβιέ.
Το TT δεύτερης γενιάς κυκλοφόρησε το 2006 (Coupé) και το 2007 (Roadster) και βασίστηκε στην πλατφόρμα του Audi A3 δεύτερης γενιάς. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν προσαρμοζόμενα αμορτισέρ με τη μαγνητική ανάρτηση της Audi. Αυτή η τεχνολογία, διαθέσιμη προαιρετικά, προσαρμόζει συνεχώς τα αμορτισέρ στο προφίλ του δρόμου και στο ατομικό στυλ του οδηγού. Το 2008, το σπορ TTS κυκλοφόρησε με κινητήρα 2-λίτρων turbo και 272 PS, ενώ ένα χρόνο αργότερα ακολούθησε το TT RS με έναν πεντακύλινδρο turbo κινητήρα 2,5 λίτρων με 340 PS και 360 PS στο Audi TT RS plus. Το 2008, η μάρκα με τα τέσσερα δακτυλίδια λάνσαρε το TT 2.0 TDI quattro – το πρώτο σπορ αυτοκίνητο παραγωγής στον κόσμο με πετρελαιοκινητήρα.
Η τρίτη γενιά του Audi TT παρουσιάστηκε το 2014 – και για μια ακόμη φορά, η Audi προσπάθησε να μειώσει περαιτέρω το βάρος του. Το TT Coupé, με κινητήρα 2.0 TFSI1 και χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων, ζύγιζε μόνο 1.230 κιλά, έως και 50 κιλά ελαφρύτερο από το προηγούμενο. Για τα νέα TT και TT RS2, οι σχεδιαστές ερμήνευσαν εκ νέου τις αλάνθαστες γραμμές του αρχικού TT από το 1998, στη σύγχρονη εποχή. Τις εμπλούτισαν με πολλές δυναμικές λεπτομέρειες, ενώ η στρογγυλή τάπα του ρεζερβουάρ καυσίμου με τα τυπικά γράμματα TT παρέμεινε αναλλοίωτη σε όλες τις γενιές. Πολλές λεπτομέρειες του προφίλ θυμίζουν επίσης σκόπιμα το κλασικό σχέδιο πρώτης γενιάς. Σε τεχνικούς όρους, το TT τρίτης γενιάς πρόσφερε αρκετές καινοτομίες. Για παράδειγμα, αυτό το μοντέλο σηματοδότησε το ντεμπούτο του Audi virtual cockpit, ενός πλήρως ψηφιακού πίνακα οργάνων με εξαιρετικά λεπτομερείς, προσαρμόσιμες όψεις που αντικατέστησε τα αναλογικά όργανα και την οθόνη MMI. Το 2016, μια νέα εποχή για την τεχνολογία φωτισμού στην αυτοκινητοβιομηχανία ξεκίνησε στο Audi TT RS, όταν η Audi χρησιμοποίησε οργανικά LED, γνωστά ως τεχνολογία OLED, για πρώτη φορά. Η γκάμα κινητήρων του σπορ αυτοκινήτου είναι επίσης εντυπωσιακή: Το κορυφαίο μοντέλο ήταν αρχικά το Audi TTS3 με κινητήρα 2 λίτρων turbo και 310 PS, ενώ το 2016 ακολούθησε το TT RS2 με τον πεντακύλινδρο turbo κινητήρα 2,5 λίτρων, ένα από τα πιο συναρπαστικά μοντέλα που έχει να προσφέρει η μάρκα με τα τέσσερα δακτυλίδια. Με 400 PS, ο κινητήρας με τον μοναδικό σπορ ήχο, βραβεύτηκε «Διεθνής Κινητήρας της Χρονιάς» εννέα συνεχείς φορές. Με την ειδική έκδοση Audi TT RS Coupé iconic edition4, η οποία διατίθεται σε Nardo Grey και περιορίζεται στις 100 μονάδες, η Audi συνδυάζει τα κορυφαία σχεδιαστικά και τεχνολογικά χαρακτηριστικά 25 ετών ιστορίας του Audi TT, για να γιορτάσει εφέτος αυτή την επετειακή χρονιά.