Απαντήσεις από το Υπουργείο Περιβάλλοντος για το τι πρόκειται να γίνει στο Μενοίκιο Όρος και το ενδεχόμενο εγκατάστασης τεραστίων διαστάσεων Φωτοβολταϊκού Πάρκου, ζητούν είκοσι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία κατόπιν πρωτοβουλίας του Βουλευτή Σερρών, Λευτέρη Αβραμάκη και συνυποβάλλοντα τον Τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης, Σωκράτη Φάμελλο.
Οι Βουλευτές θέτουν προβληματισμούς ως προς το μέγεθος του προτεινόμενου πάρκου και τις επιπτώσεις που θα έχει αυτό τόσο στην επιφάνεια του Μενοίκιου Όρους όσο και στα υπόγεια ύδατα που χρησιμοποιούνται για την ύδρευση και άρδευση των περισσότερων κοινοτήτων της περιοχής.
Ταυτόχρονα όμως, επικαλούμενοι τις πρόσφατες εξαγγελίες του ΥΠΕΝ για τη Μεταρρύθμιση «Απάτητα Βουνά», θέτουν σοβαρές ενστάσεις για το προτεινόμενο έργο καθώς οι παρεμβάσεις που το συνοδεύουν πρακτικά θα εξαιρέσουν το Μενοίκιο Όρος από τη δυνατότητα να ενταχθεί στο καθεστώς προστασίας «Απάτητα Βουνά», να προσελκύσει πόρους για την ανάδειξη και την αξιοποίησή του και ως τουριστικός προορισμός πέραν της κτηνοτροφικής και γεωργικής δραστηριότητας που ήδη αναπτύσσεται στην περιοχή.
Δεν παραλείπουν να εκφράσουν και τα εύλογα ερωτήματα που προκύπτουν από το γεγονός ότι το Μενοίκιο Όρος που είναι περιοχή NATURA 2000 και στον δημοσιοποιημένο κατάλογο των αδιατάρακτων περιοχών (κάτω των 50 τ.χιλιομέτρων) βρίσκεται στην 9η θέση με 25 τ.χλμ. έκταση, δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο των «Απάτητων Βουνών» που ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ, αλλά εντάχθηκε σε αυτόν το από την κυβέρνηση το όρος Χατζή στο νομό Τρικάλων (εκλογική περιφέρεια του Υπουργού Περιβάλλοντος) με μόλις 16,4 τ.χλμ. έκταση, το οποίο στον δημοσιοποιημένο κατάλογο κατέχει μόλις την 20η θέση!
Οι Βουλευτές ζητούν να μην εγκριθεί η εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού πάρκου στο Μενοίκιο Όρος και να ενταχθεί το Μενοίκιο στην Μεταρρύθμιση «Απάτητα Βουνά», ώστε να επωφεληθεί η τοπική κοινωνία, να αναδειχθεί και να αξιοποιηθεί στα πλαίσια της φιλικής με το περιβάλλον ήπιας τουριστικής ανάπτυξης των ορεινών όγκων.
Την ερώτηση των Βουλευτών Λευτέρη Αβραμάκη και Σωκράτη Φάμελλου συνυπογράφουν οι: Αλεξιάδης Τρύφων, Αναγνωστοπούλου Σία, Αυλωνίτης Αλεξανδρος – Χρήστος, Γιαννούλης Χρήστος, Ζουράρις Κώστας, Θραψανιώτης Μανόλης, Βέττα Καλλιόπη, Κασιμάτη Νίνα, Μάλαμα Κυριακή , Μάρκου Κώστας, Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος, Μωραΐτης Θάνος, Παπαδόπουλος Σάκης, Πούλου Γιώτα, Σκουρολιάκος Πάνος, Συρμαλένιος Νίκος, Φωτίου Θεανώ και Χρηστίδου Ραλλία.
Αναλυτικά η ερώτηση:
«Έντονες αντιδράσεις προκαλεί το τελευταίο διάστημα το ενδεχόμενο δημιουργίας φωτοβολταϊκού πάρκου σε έκταση 4.000 στρεμμάτων στους Δήμους Σερρών και Εμμανουήλ Παππά, στο Μενοίκιο Όρος εντός των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 με κωδικούς GR1260004 “Κορυφές όρους Μενοίκιον – Όρος Κούσκουρας – Ύψωμα – Σπήλαιο Πελαδέ” και GR1260009 “Κοιλάδα Τιμίου Προδρόμου – Μενοίκιον”. Η διαφαινόμενη μάλιστα «επένδυση» έρχεται στη σκιά της κατάργησης του Φορέα Διαχείρισης της Λίμνης Κερκίνης που έχει γνωμοδοτήσει αρνητικά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Το Μενοίκιο Όρος αποτελεί προστατευόμενη περιοχή NATURA 2000, κυρίως λόγω των υπόγειων υδάτων και των υπόγειων σπηλαίων που διαθέτει. Η συμβολή του στη διατήρηση του υδροφόρου ορίζοντα της περιοχής αλλά και η αξιοποίηση των πηγών του Μενοικίου για την ύδρευση και την άρδευση της ευρύτερης περιοχής καθιστούν πολλαπλά επικίνδυνη ακόμα και για τη δημόσια υγεία την ανάπτυξη τέτοιου τύπου επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και μάλιστα σε τόσο μεγάλη έκταση. Από τις πηγές και τα υπόγεια ύδατα του Μενοίκιο Όρους διοχετεύεται πόσιμο νερό στις κοινότητες Αγίου Πνεύματος, Νέου Σουλίου, Μετάλλων, Συκιάς, Δαφνουδίου και Χρυσού ενώ οι πηγές του Αγίου Ιωάννη, αξιοποιούνται για την άρδευση στους οικισμούς Βάλτα, Νέο Σούλι, Νεοχώρι, Μονόβρυση και Νέο Σκοπό. Η κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου θα προκαλέσει σημαντική υποβάθμιση των υπαλπικών λιβαδιών της περιοχής (τύπος οικοτόπου 6170: τα οποία διακρίνονται για τη σημαντική τους χλωριδική ποικιλότητα και την σπάνια βιοποικιλοτητα τους.
Παράλληλα, η περιοχή που προβλέπεται να τοποθετηθούν τα φωτοβολταϊκά πάνελ χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες ως βοσκότοπος από τους κτηνοτρόφους της περιοχής, ενώ τα αναγκαία συνοδά έργα (διάνοιξη δρόμων κτλ) θα επηρεάσουν πολλαπλώς το φυσικό τοπίο.
Ακόμα όμως μεγαλύτερες αντιδράσεις αναμένεται να προκαλέσει η διατυπωμένη πρόθεση του ΥΠΕΝ να θέσει υπό απόλυτο καθεστώς προστασίας βουνά της χώρας εντάσσοντάς τα σε ένα νέο πρόγραμμα ανάδειξης και αξιοποίησης (Απάτητα Βουνά) εφόσον πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις. Είναι σαφές ότι αν και δεν έχουν δημοσιευθεί στο σύνολό τους οι προϋποθέσεις ένταξης των ορεινών όγκων σε αυτό το πλαίσιο απόλυτης προστασίας, τόσο το Μενοίκιο όρος όσο και ο Λαϊλιάς θα έπρεπε να περιλαμβάνονται στο σκέλος που δεν έχουν αλλοιωθεί από την ανθρώπινη δραστηριότητα, σε αυτά τα βουνά.
Από τον δημοσιοποιημένο κατάλογο των αδιατάρακτων περιοχών (κάτω των 50 τ.χιλιομέτρων) προκύπτει μάλιστα ότι το Μενοίκιο όρος βρίσκεται στην 9 η θέση, με 25 τ.χλμ. έκταση έναντι του ενταγμένου από την κυβέρνηση όρους Χατζή στο νομό Τρικάλων με μόλις 16,4 τ.χλμ. στην 20 η θέση!
Αντί όμως η συζήτηση να περιστρέφεται στο πώς θα μπορούσαν οι ορεινοί όγκοι του Νομού Σερρών να αξιοποιηθούν διατηρώντας τα φυσικά τους χαρακτηριστικά και την αξία που έχουν για την περιβαλλοντική ισορροπία της ευρύτερης περιοχής, η τοπική κοινωνία αναγκάζεται να κινητοποιείται για να αποτρέψει παρεμβάσεις που θα αλλοιώσουν οριστικά τον περιβαλλοντικό πλούτο της περιφερειακής ενότητας Σερρών, τα φυσικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά της ειδικότερης περιοχής του προτεινόμενου έργου καθώς και τα διαταράζουν τη φυσική ισορροπία των υδρολογικών και υδρομαστευτικών συνθηκών τόσο της περιοχής έργου, όσο και της κατάντη ευρύτερης περιοχής.
ΕΠΕΙΔΗ η έκταση που «ζητείται» για την ανάπτυξη φωτοβολταϊκού πάρκου είναι τεράστια (4.000 στρέμματα)
ΕΠΕΙΔΗ οι συνολικές παρεμβάσεις που προβλέπονται θα διαταράξουν συνολικά το φυσικό περιβάλλον της περιοχής και θα βλάψουν ανεπανόρθωτα τον υδροφόρο ορίζονται
ΕΠΕΙΔΗ τα έργα που προβλέπονται θα προκαλέσουν τελικά πλημμύρες ακόμα και σε περιοχές που δεν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ ανάλογα φαινόμενα
ΕΠΕΙΔΗ στην περιοχή αναπτύσσονται ήδη γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες που δεν αλλοιώνουν και δεν υποβαθμίζουν το φυσικό περιβάλλον
ΕΠΕΙΔΗ το ΥΠΕΝ προανήγγειλε τη Μεταρρύθμιση «Απάτητα Βουνά» από την οποία εξαιρείται τόσο το Μενοίκιο Όρος όσο και ο Λαϊλιάς, στα οποία προβλέπεται αντίστοιχα εγκατάσταση πάρκου φωτοβολταϊκών ή η λειτουργία λατομείου
ΕΠΕΙΔΗ παρά την κατάργησή του ο Φορέας Διαχείρισης Λίμνης Κερκίνης, στην αρμοδιότητα του οποίου ήταν οι υπό εξέταση προστατευόμενες περιοχές (Μενοίκιο, Λαϊλιάς), έχει ήδη γνωμοδοτήσει αρνητικά και για τις δύο παρεμβάσεις κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή
Ερωτάται ο κ Υπουργός:
1. Προτίθεται να παρέμβει ώστε να μην εγκριθεί η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου έκτασης 4.000 στρεμμάτων στο Μενοίκιο Όρος σύμφωνα και με τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις του Φορέα Διαχείρισης;
2. Προτίθεται να θέσει σε καθεστώς απόλυτης προστασίας τους ορεινούς όγκους του Νομού Σερρών που χαρακτηρίζονται ήδη περιοχές του δικτύου NATURA 2000 ώστε να επωφεληθούν οι τοπικές κοινωνίες από όσα θα περιλαμβάνει η Μεταρρύθμιση «Απάτητα Βουνά» που προαναγγέλθηκε και να αξιοποιηθούν τα μοναδικά αυτά πλεονεκτήματα της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών στα πλαίσια της ήπιας τουριστικής ανάπτυξης των ορεινών όγκων;».