Το ποντιακό έθιμο «Κουκάρα» ή «Κουκαράς» αναβίωνε κάθε Σαρακοστή, από τους Πόντιους. Ο «κουκαράς» αποτελούνταν από ένα μεγάλο κρεμμύδι (ή πατάτα), πάνω στο οποίο κάρφωναν εφτά φτερά κότας ή κόκορα.
Σύμφωνα, με την παράδοση ήταν μια επινόηση των ευρηματικών Πόντιων μανάδων, για να μπορούν να «φοβίζουν» τα παιδιά τους ώστε να κρατούν τη νηστεία μέχρι το Πάσχα.
Εφτά φτερά, όσες και οι εβδομάδες της νηστείας. Ο «κουκαράς» κρεμόταν στο ταβάνι τα ξημερώματα της Καθαράς Δευτέρας και το πρωί, όταν τα παιδιά ξυπνούσαν, το αντίκριζαν με δέος και φόβο να κρέμεται και να κουνιέται στο ταβάνι!
Για το έθιμο αυτό υπήρχε το ρητό: «Ρίζα μ’, ωρία παίρετεν τυρίν για βούτερον και τρώτεν, αμάν θα χολιάσκεται και θα σείεται ο κουκαράς!».
Μετά το τέλος κάθε εβδομάδας αφαιρούσαν από τον κουκαρά ένα φτερό, κι έτσι ήξεραν πόσες εβδομάδες απομένουν μέχρι το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο, «ξεπουπουλιασμένος» πια, ο κουκαράς αποχωρούσε για να επιστρέψει ένα χρόνο αργότερα.
Πληροφορίες για το έθιμο από το «Τόποι & Τρόποι»
