Ρεπορτάζ: Δημήτρης Κώττας
Θεωρείται ως ένας από τους πλέον πετυχημένους δημάρχους των Σερρών και κάθε του συνέντευξη είναι μία αστείρευτη «πηγή» της τοπικής πολιτικής ιστορίας. Ο κ. Ζήσης Μητλιάγκας ήταν ο πρώτος Καποδιστριακός Δήμαρχος Σερρών, με το Infonews24 να συνεχίζει το αφιέρωμα που ξεκίνησε στους πρώτους Καποδιστριακούς Δημάρχους του νομού Σερρών.
(Μέχρι στιγμής, στο Infonews24 μίλησαν οι τότε Δήμαρχοι Αμφίπολης Δημήτρης Παπαδόπουλος, Κορμίστας Δημήτρης Τσιακυρίδης, Σιδηροκάστρου Μιχάλης Δοδακόπουλος, Σκοτούσσας Κώστας Τρέντσιος, Αχινού Ευαγγελία Τανταλάκη, Νιγρίτας Δημήτρης Δάπης, Αλιστράτης Παναγιώτης Ομιλιάδης και Ροδολίβους Κώστας Τσιρογιάννης).
Ο κ. Μητλιάγκας εξελέγη καταρχάς ως Δήμαρχος Σερρών το 1991 έως το 1994, ενώ επανεξελέγη το 1998, ως ο πρώτος Καποδιστριακός Δήμαρχος Σερρών.
Οι γνώσεις του αστείρευτες και οι πολιτικές ιστορίες του άπειρες και πολλές από αυτές άγνωστες στις νεότερες γενιές. Κάθε του κουβέντα και ένα μεγάλο, πολιτικό «μάθημα» για όσους θέλουν να ασχοληθούν με τα κοινά.
Στις εκλογές του 1998, η παράταξη του Ζήση Μητλιάγκα «Δημοτική Συνεργασία- Αναγέννηση» έλαβε στον πρώτο γύρο 39,50% και στο δεύτερο γύρο επικράτησε με 50,90%.
Στον δεύτερο γύρο αναμετρήθηκε με την παράταξη του Γιάννη Βλάχου «Ενωτικός Συνδυασμός Σερρών- Σύγχρονη Πόλη», που στον πρώτο γύρο έλαβε 37,10% και στον δεύτερο γύρο 49,10%.
Στις ίδιες εκλογές υποψήφιοι ήταν επίσης ο Αντώνης Νυκτοπάτης και ο συνδυασμός «Σέρρες- Πρώτη Επιλογή» που έλαβε 15,60%, ο Λεόντιος Χαλκιόπουλος «Ανεξάρτητο Σερραϊκό Αναγεν. Κίνημα» έλαβε 3,30%, ο Γεώργιος Μπουσμπούκης «Ενωτική Αγωνιστική Δημοτική Κίνηση» έλαβε 3,10% και ο Δημήτριος Τερτίπης «Αριστερή Κίνηση Πολιτών» έλαβε 1,50%.
Οι δύο τετραετίες του κ. Ζήση Μητλιάγκα στο «τιμόνι» του μεγαλύτερου Δήμου Νομού, άφησαν ισχυρή «παρακαταθήκη» έργων και υποδομών και για τις επόμενες γενιές.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
• Με πολιτικές πρωτοβουλίες και εξασφάλιση πόρων (450 εκ δρχ) απομάκρυνε τους σκηνίτες από το χώρο του ΤΕΙ εξασφαλίζοντάς τους ταυτόχρονα αξιοπρεπή κατοικία. Έτσι μπόρεσε να ολοκληρωθεί το κτιριακό πρόγραμμα του ΤΕΙ.
• Δημιούργησε αξιόλογες δομές πολιτισμού με μεγάλα κονδύλια (πάνω από 5 εκ €), όπως το θέατρο «Αστέρια», το Πνευματικό Κέντρο ΔΕΠΚΑ (νυν ΚΕΔΗΣ), τις Κατασκηνώσεις Χρυσοπηγής, κ.α.
• Αναμόρφωσε το Ιστορικό Κέντρο της πόλης με ένα πλέγμα πεζοδρομήσεων και με παρεμβάσεις που αναβάθμισαν αισθητκά την όψη της πόλης και την ποιότητα ζωής των πολιτών (περίπου 500 εκ δρχ).
• Το σπουδαιότερο, όμως, έργο του ήταν η εξ ολοκλήρου ανακαίνιση του απαρχαιωμένου συστήματος Ύδρευσης-Αποχέτευσης της πόλης των Σερρών, καθώς και η ίδρυση της Δημοτικής Επιχείρησης ΔΕΥΑ Σερρών. Επίσης κατασκεύασε βιολογικό καθαρισμό για τα λήμματα και μικρό χώρο υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, διάρκειας περίπου 10 ετών. Το συνολικό κόστος του έργου ήταν περίπου 130 δισ δραχμές.
Ο πρώην Δήμαρχος Σερρών Ζήσης Μητλιάγκας παραχώρησε μία ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο Infonews24. Καταρχάς διευκρίνισε πως ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για τον ίδιο, γιατί από τον Θουκυδίδη και τον Σοφοκλή που δίδασκε στο σχολείο, έπρεπε να ασχοληθεί με πράγματα για τα οποία- όπως είπε χαρακτηριστικά- «είχα μεσάνυχτα» και έκρινε ότι αφού δεν ξέρει πρέπει να απευθυνθεί σε αυτούς που ξέρουν, διότι- όπως τόνισε- «αυτός που νομίζει ότι ξέρει είναι λιγότερο σοφός από αυτόν που ξέρει ότι δεν ξέρει».
«Πρώτα κάλεσα τους προϊσταμένους των υπηρεσιών πριν αναλάβω ακόμη τα καθήκοντα να με ενημερώσουν για τα επί μέρους προβλήματα. Ύστερα, όταν ανέλαβα, τους είπα ‘εγώ δεν ξέρω, αλλά αυτός που δεν ξέρει μαθαίνει και σας παρακαλώ να μου φερθείτε έντιμα, διότι αν κάποιος εκμεταλλευόμενος το ότι δεν ξέρω πάει να με κοροϊδέψει, όταν το αντιληφθώ θα είναι δυσάρεστο για μένα και βαρύ γι’ αυτόν’ και κατά 99% μου φέρθηκαν έντιμα. Το σπουδαιότερο, όμως, είναι ότι είδα τους παλιούς δημάρχους, πήγα στην Ελλάδα σε 5-6 καταξιωμένους και έμπειρους δημάρχους, άκουσα τις εμπειρίες τους, μίλησα με πολλούς ανθρώπους και τον Ανδρέα Ανδρέου και τον Γιώργο Γεωργούλα και άλλους που είχαν ασχοληθεί με τα προβλήματα της πόλης. Δημιούργησα μια συνολική αντίληψη για τα προβλήματα της πόλης και αυτά που πρέπει συνολικά να γίνουν» υπογράμμισε ο κ. Μητλιάγκας.
Με ιδιαίτερη περηφάνια προτάσσει ως σημαντικότερο έργο από αυτά που δημιουργήθηκαν επί δημαρχιακής του θητείας, τη δημιουργία και λειτουργία της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Σερρών:
«Το σημαντικότερο απ’ όλα ήταν ότι ήταν σάπιες οι υποδομές, γι’ αυτό το σπουδαιότερο έργο που έκανα ήταν η ίδρυση και λειτουργία της ΔΕΥΑΣ, η οποία απορρόφησε τεράστια κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχουμε σύγχρονο δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης, χωριστικό δίκτυο, βιολογικό καθαρισμό κ.λπ.. Το πιο σπουδαίο απ’ όλα έχοντας υπ’ όψιν της άγνοιας ζήτησα αμέσως βοήθεια από ανθρώπους που ξέρουν. Έκανα μία προκήρυξη για μια μελέτη για το δήμο, το πήρε μια αθηναϊκή εταιρεία με 20 εκατομμύρια δραχμές νομίζω τότε, μια αξιόλογη εταιρεία, με διαγωνισμό και εκπόνησε ένα Τοπικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα (ΤΑΠ), που έβγαλαν πολλά πράγματα, όπως αργότερα στη δεύτερη θητεία μου έκανα μελέτη με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Με βάση αυτά τα οποία έβγαλα ξεκίνησε μια προσπάθεια υλοποίησης κάποιων πραγμάτων κύρια με την υποδομή και δεύτερον με την αισθητική και λειτουργικότητα της πόλης».
Ο ίδιος δεν ξεχνά τις επιθέσεις που δέχθηκε τότε, για την απόφασή του να πεζοδρομηθεί η Πλατεία Ελευθερίας, τις οποίες επιθέσεις δεν υπολόγισε, προχώρησε ακάθεκτος στο έργο και όλα αυτά τα χρόνια Σερραίοι και επισκέπτες απολαμβάνουν τις βόλτες τους στο κεντρικότερο σημείο της πόλης: «Γι’ αυτό ξεκίνησα τους πεζοδρόμους, που με έβριζαν αυτοί που ωφελήθηκαν. Η μεγαλύτερή μου δυσκολία ήταν να γίνουν κάποια καινούρια πράγματα και είχα μεγάλη δυσκολία από ομάδες συμφερόντων και από επαγγελματίες, οι οποίοι φοβούνταν ότι αλλάζοντας ένας δρόμος θα ζημιωνόντουσαν, ενώ στο τέλος κέρδισαν. Αλλά εγώ την πλήρωσα άγρια. Υπάρχει επαγγελματίας που έπεφτε μπροστά στη μπουλντόζα για να μην γίνει ο πεζόδρομος στην πλατεία Ελευθερίας και μετά θησαύρισε. Κάποιοι βέβαια το αναγνώρισαν στην πορεία, αλλά κάποιοι κρατούν γινάτι. Δεν με ενδιαφέρει όμως. Ένας δήμαρχος παίρνει αποφάσεις για όλη την κοινωνία. Άλλο να πάρεις για τον εαυτό σου και την οικογένειά σου. Αν πάρεις λάθος αποφάσεις για τον εαυτό σου και την οικογένειά σου, πληρώνετε το τίμημα εσύ και η οικογένειά σου, ενώ αν πάρει λάθος αποφάσεις ο δήμαρχος, το πληρώνει όλη η κοινωνία και ευτυχώς με προστάτευσαν οι συνθήκες ή οι σωστές επιλογές και οι δύσκολες αποφάσεις που πήρα δεν έβλαψαν την κοινωνία. Ιστορικά αν την ωφέλησαν το ξέρει ο κάθε συμπολίτης μας».
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, ένας δήμαρχος αν έχει άποψη δεν είναι δύσκολο να κάνει έργο αρκεί να έχει σχέδιο, να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση του σχεδίου, να μην λειτουργεί «βλέποντας και κάνοντας» και να έχει καλές πολιτικές προσβάσεις:
«Εγώ έβλεπα ότι όταν πήγαινα στην Αθήνα εξασφάλιζα πολύ καλά πράγματα για τον δήμο ανεξάρτητα από την κυβέρνηση που ήταν. Και με βοήθησε πάρα πολύ η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και συγκεκριμένα οι υπουργοί Νίκος Κλείτος, Αχιλλέας Καραμανλής και μετά βέβαια η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Η αιτία ήταν ότι κατεβαίνοντας στην Αθήνα κατέβαζα προτάσεις με σχέδιο και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν δίνει τυχαία χρήματα. Δίνει σε ορισμένους τομείς και εφόσον υπάρχει τεκμηρίωση. Αυτή ήταν η βασική μου άποψη».
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνει ο κ. Μητλιάγκας στις υποδομές και τις δομές του πολιτισμού και η κριτική που ασκεί γι’ αυτό το θέμα στις δημοτικές αρχές είναι δριμεία:
«Ένα σοβαρό πρόβλημα ήταν οι κοινωνικές δομές και οι δομές του πολιτισμού. Κι επειδή είχα την αντίληψη ότι η κοινωνία πρέπει να στηρίζεται στις δικές της δυνάμεις και να ενισχύει τις δικές της δυνάμεις, αντί να κάνω γιορτές και πανηγύρια και να καλώ καλλιτέχνες της ‘αρπαχτής’ φρόντισα πρώτα να κάνω υποδομές. Λόγου χάρη η σημερινή ΚΕΔΗΣ που τότε την είχαμε πει ΔΕΠΚΑ, περιφερειακά πολιτιστικά κέντρα και το σπουδαιότερο απ’ όλα τα «Αστέρια» που έγινε ένα από τα ωραιότερα θέατρα της Ελλάδας, είναι υποδομές που οφείλονται στην πολιτική της δικής μας δημαρχιακής θητείας. Δεν έκανα καμιά κριτική στις επόμενες δημοτικές αρχές, φοβούμενος ότι δεν θα είμαι αντικειμενικός. Όμως στο θέμα του πολιτισμού έκανα κριτική και στις προηγούμενες και στην τωρινή δημοτικές αρχές. Δεν είναι πολιτισμός η ψυχαγωγία και δεν είναι πολιτισμός να φέρουμε τον Ρουβά, τη Γαλάνη και οποιονδήποτε άλλον, που τους πληρώνουμε χιλιάδες ευρώ και να απολαμβάνουμε μια ψυχαγωγία για μια ώρα. Πολιτισμός είναι οι υποδομές και η ενίσχυση και ενδυνάμωση του τοπικού δημιουργικού δυναμικού της κοινωνίας μας».
Ποιο ήταν, όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπισε κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής του; Ο πρώην Δήμαρχος Σερρών αναφέρει: «Εγώ και όλοι οι δήμαρχοι το μεγαλύτερο πρόβλημα το είδαμε όχι στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων, αλλά στη λειτουργία του ανθρώπινου δυναμικού. Είτε αντιρρήσεις πολιτικών, είτε εσωκομματικές, εσωπαραταξιακές ‘φαγωμάρες’. Νόμιζαν όλοι ότι πρέπει να πάρουν αξιώματα. Δεν γίνεται. Τελικά βλέπω ότι ‘αν δεν σπάσεις αυγά, ομελέτα δεν γίνεται’ κι έτσι ως δήμαρχος ‘έσπασα πολλά αυγά’, όπως η μεταφορά της λαϊκής αγοράς, η ελεγχόμενη στάθμευση, η αύξηση της τιμής του νερού από 70 δραχμές ανά κυβικό σε 200 δραχμές για να γίνει η ΔΕΥΑΣ, η απελευθέρωση του χώρου του ΤΕΙ όπου ήταν μέσα σκηνίτες και τους εξασφάλισα σπίτια και μπόρεσε και το ΤΕΙ να αναπτυχθεί και πολλά άλλα. Δεν μετάνιωσα. Το πλήρωσα ακριβά στην υγεία μου. Τώρα απολαμβάνω μια αναγνώριση και μια δικαίωση έστω και εκ των υστέρων και για μένα είναι μεγάλη ιστορία. Λαμβάνω την αγάπη του κόσμου, αλλά για να το πετύχεις αυτό πρέπει να γίνεις και δυσάρεστος κι εγώ έγινα σε πολλούς δυσάρεστος κι ευτυχώς κατάλαβαν αυτοί που με αντιμάχονταν ότι εκείνες οι επιλογές βγήκαν σε καλό για την κοινωνία.
Σκέψου ότι μέσα στο ΤΕΙ υπήρχαν περίπου 30 οικογένειες σκηνιτών, τους έβγαλα από εκεί, τους έκανα σπίτια, ολοκληρώθηκε το κτιριακό πρόγραμμα του ΤΕΙ κι έχουμε μια από τις ωραιότερες πανεπιστημιακές μονάδες, αλλά αυτοί οι γείτονες όπου είχαν πάει να εγκατασταθούν οι σκηνίτες ήρθαν στο δημοτικό συμβούλιο και κόντεψαν να μας δείρουν και αναγκάστηκα και κάλεσα την αστυνομία. Δεν γίνεται αν τρέχεις πίσω από τον ψηφοφόρο. Με βοήθησε η κλασική παιδεία, με την έννοια ότι έμαθα από τον Αριστοτέλη ότι σκοπός της πολιτικής λειτουργίας είναι να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα της κοινωνίας και να γίνεται καλύτερη η ζωή των πολιτών, όχι των πολιτικών. Η εξουσία είναι επικίνδυνη, έχει πολλές παγίδες και πολλούς κινδύνους. Ευτυχώς δεν έπεσα σε μεγάλες παγίδες και δεν σκεφτόμουν να κάνω καριέρα».
Παρακολουθήστε τη συνέντευξη του κ. Ζήση Μητλιάγκα στο Infonews24:
